آشنایی با فواید شکلات تلخ

بسیاری از مردم، شکلات را یکی از خوشمزه‌ترین و لذت‌بخش‌­ترین خوراکی­‌ها و چاشنی­‌ها می­دانند. تاریخچه­‌ی مصرف شکلات در انسان­‌ها به زمان مایا­ها برمی­گردد و حتی قبل از آن، بومی­‌های شمال مکزیک نیز دانه‌­های کاکائو را به روش­‌های مختلف مصرف می­کردند. بیایید ابتدا نگاهی به تاریخچه شکلات بیندازیم.

تاریخچه شکلات

برای ما کلمه‌­ی کاکائو شاید تداعی کننده­‌ی یک شیرینی دلنشین باشد، اما این تصور با شکلات­‌های زمان قدیم، از زمین تا آسمان تفاوت دارد. شکلات در قدیم، یک نوشیدنی تلخ به حساب می­‌آمد که خوردن آن چندان هم خوشایند نبود. شکلات از میوه‌­ی درخت کوکا که بومی آمریکای جنوبی است، تهیه می­شود. هر میوه‌­ی درخت کوکا شامل حدودا ۴۰ دانه‌­ی کاکائو می‌باشد که با خشک کردن و بو دادن میوه­‌ی اصلی، به‌دست ­می­‌آیند و پس از فرآوری، تبدیل به شکلات می­شوند. در دست نوشته‌های به جا مانده از تمدن مایا­ها آمده است که از نوشیدنی شکلات در جشن­های بزرگ و موقعیت­‌های خاص، به خصوص بعد از انجام قراردادهای کاری استفاده می‌­شده است. با این وجود، این خوراکی تنها مختص طبقه­‌ی مرفه نبوده و به وفور در دسترس همه قرار داشته است؛ تا جایی که حتی شکلات را با وعده­‌های غذایی می­‌نوشیدند. شکلاتی که مایاها مصرف می­کردند غلیظ و پر کف بوده و معمولا با فلفل، عسل و یا آب سرو می­شده است.

امروزه شکلات به صورت انبوه تولید می­شود. با این حال برخی از تولید کنندگان همچنان به تولید دستی شکلات ادامه می­دهند تا محصول خود را تا جایی که ممکن است، طبیعی و دست نخورده تولید کنند. شکلات هنوز هم به صورت نوشیدنی موجود است اما عموما به عنوان تنقلات و یا در پخت دسر و کیک به‌کار می­رود. با وجود این که از دید بسیاری، یک تخته شکلات معمولی ممکن است خوراکی چندان سالمی به حساب نیاید، شکلات تلخ توانسته است به خوبی جای خود را در بین وعده­‌های غذایی مردم، به عنوان یک خوراکی مفید برای قلب و سرشار از آنتی اکسیدان، پیدا کند.

درصد شکلات تلخ چیست؟

شاید برای برخی سوال باشد که باید شکلات تلخ چند درصد بخوریم و اصلا درصد در شکلات به چه معنا ست. شکلات تلخ با اضافه کردن چربی و شکر به دانه‌­های کاکائو تولید می­شود و با شکلات شیری که درصدی شیر در آن به کار می­رود، تفاوت دارد.معمولا آسان­‌ترین راه برای شناسایی شکلات تلخ، این است که درصد دانه­‌های شکلات تشکیل دهنده­‌ی آن از ۷۰% بیشتر باشد.

خواص شکلات تلخ

شکلات تلخ سرشار از مواد مغذی است و می‌­تواند سلامتی شما را بهبود بخشد. شکلات تلخ از دانه‌­های درخت کاکائو به دست می­­‌آید و بهترین منبع برای دریافت آنتی‌اکسیدان‌ها محسوب می­شود. تحقیقات نشان می­دهد که شکلات تلخ می­تواند سلامت بدن را بهبود بخشد و ریسک ابتلا به بیماری­های قلبی را کاهش دهد. در ادامه، هفت مورد از فواید شکلات تلخ را مورد بررسی قرار می­دهیم.

سرشار از مواد مغذی

اگر شکلات تلخی که درصد شکلات آن بسیار بالا است را مصرف کنید، که درصد کاکائوی بالایی هم دارد، احتمالا مواد مغذی آن هم زیاد است. ۱۰۰ گرم شکلات تلخ با درصدی بین ۷۰ تا ۸۵، دارای مواد مغذی زیر است:

• ۱۱ گرم فیبر
• ۶۷% آهن مورد نیاز بدن در روز
• ۵۸% منیزیوم مورد نیاز بدن در روز
• ۸۹% روی مورد نیاز بدن در روز
• همچنین حاوی مقدار زیادی پتاسیم، فسفر، زینک و سلنیوم می­باشد.

اما باید توجه داشت که ۱۰۰ گرم شکلات تلخ، مقدار زیادی برای استفاده‌­ی روزانه است؛ چراکه با مواد مغذی با ۶۰۰ کالری و مقدار زیادی شکر همراه است. به همین جهت، بهتر است که در مصرف شکلات تلخ زیاده‌روی نشود و اندازه‌ای متعادل برای مصرف آن در نظر گرفته شود. قابل ذکر است که میزان اسیدهای چرب شکلات تلخ متعادل است و بیشتر حاوی چربی­ه‌ای محلول در آب و غیراشباع شده، همراه با میزان کمی چربی با حلقه­‌های اشباع شده است. توجه کنید که به دلیل اشباع زیاد مواد معدنی، چربی و کافئین، مصرف شکلات تلخ در بارداری باید حتما به صورت کنترل شده انجام شود و بهتر است که بیشتر از ۴۰ گرم نباشد.

منبع غنی آنتی‌اکسیدان ها

ORAC واحدی برای اندازه‌گیری فعالیت آنتی­‌اکسیدانی مواد غذایی می­باشد. محققین معمولا یک سری رادیکال­‌های آزاد بد را در مقابل نمونه­‌ی غذایی قرار می­دهند و بررسی می­کنند که انتی‌اکسیدان‌ها، چقدر توانایی از کار انداختن آن­‌ها را دارند. دانه‌­های خام کاکائو در میان مواد غذایی، دارای بالاترین امتیاز در این آزمایش هستند. شکلات تلخ سرشار از ترکیبات ارگانیک است که به صورت طبیعی فعال هستند و مانند انتی‌اکسیدان‌ها عمل می­کنند. تحقیقات نشان می­دهد که آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کاکائو و شکلات تلخ، از باقی میوه­ها، حتی بلوبری، بیشتر است.

بهبود گردش خون و کاهش فشارخون

مواد موجود در شکلات تلخ می­تواند غشاء داخلی رگ­ها را بهبود بخشد و نیتریک اسید (NO) تولید کند. یکی از کاربرد های نیتریک اسید، فرستادن سیگنال ریلکس کردن، به رگ­های اصلی است که موجب کاهش مقاومت نسبت به جریان یافتن خون می­شود و به همین دلیل فشار خون را نیز کاهش می­دهد.

شکلات تلخ و لاغری

برخی از تحقیقات نشان می­دهند که شکلات تلخ برای لاغری مفید است و حساسیت به انسولین را بیشتر می­کند. انسولین هورمون انتقال قند، از جریان خون به سلول­ها، برای تولید انرژی است. خوردن شکلات تلخ باعث می­شود که سطح انسولین خون کاهش پیدا کند که ممکن است موجب کاهش وزن و کم‌شدن ذخیره چربی شود. همچنین تحقیقات نشان می­دهد که که شکلات تلخ حتی می­تواند احساس گشنگی را کاهش دهد و احساس سیری کاذب ایجاد می­کند که به کاهش وزن کمک می­کند.

شکلات تلخ و دیابت

شکلات تلخ برای دیابت مفید است؛ چرا که حاوی پلیفنول­ می­باشد که ترکیباتی طبیعی هستند و تاثیراتی مشابه آنتی‌اکسیدان­ها در بدن دارند. پلیفنول­های موجود در شکلات تلخ، به بهبود حساسیت به انسولین و عملکرد انسولین در بدن کمک می­کنند. این عمل می­تواند به کنترل قند خون کمک کند که در بسیاری از موارد، منجر به کاهش حملات دیابتی، به تعویق افتادن و یا از بین رفتن کامل آن­ها می­شود.

فواید شکلات تلخ برای پوست

ترکیبات بیواکتیو موجود در شکلات تلخ، می‌تواند برای پوست بسیار مفید باشد. این ترکیبات می­توانند پوست را در مقابل آثار مخرب آفتاب محافظت کنند، گردش خون را در پوست افزایش دهند و انسجام و رطوبت پوست را بیشتر کنند.

بهبود عملکرد مغز

شکلات تلخ حتی ممکن است به بهبود عملکرد مغز نیز کمک کند. تحقیقی بر روی داوطلبانی که از سلامت کامل برخوردار بودند، نشان داد که خوردن شکلات تلخ برای پنج روز متوالی، گردش خون در مغز را بهبود می­بخشد. کاکائو می­تواند عملکرد ادراکی سالمندانی که دچار آسیب­های روانی هستند را هم به طور قابل توجهی افزایش دهد. همچنین، تسلط بر روی تکلم تاثیری مثبت دارد و ریسک ابتلا به بسیاری دیگر از بیماری­های مربوط به اعصاب را کاهش می‌دهد.

سخن آخر

در آخر، شواهد بسیاری مبنی بر فواید کاکائو و شکلات تلخ برای سلامتی و به خصوص سلامت قلب و عروق وجود دارد؛ اما این به معنای آن نیست که می‌توانید در مصرف شکلات تلخ زیاده‌روی کنید و هر روز مقدار زیادی از آن بخورید. شکلات تلخ کالری بالایی دارد و میزان ایده‌­آل مصرف آن، یک یا دو تکه بعد از شام است. اگر می­خواهید این ماده را به صورت کم‌کالری‌­تر مصرف کنید می­‌توانید آن را به صورت شکلات داغ، بدون شکر و خامه آماده کنید. بخاطر بسپارید که همه‌­ی شکلات­‌های موجود در بازار سالم نیستند و بهتر است اجناس با کیفیت را شناسایی کنید و شکلات تلخ بالای ۷۰% خریداری کنید. شکلات تلخ با فرم­‌های مختلفی مانند شکلات پذیرایی، شکلات کادویی، و شکلات تک نفره در بازار به فروش می­رسد. شکلات تلخ معمولا مقداری شکر دارد اما میزان آن بسیار پایین است و هرچه درصد کاکائوی آن بالاتر باشد، میزان شکر آن نیز کمتر است. اما همچنان شکلات یکی از خوراکی­‌هایی است که در عین خوشمزه بودن، فواید زیادی نیز برای سلامتی دارد.